พระเจ้าตากนามเดิมว่า สิน เชื้อสายเป็นชาวจีนเกิดในแผ่นดินพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศแห่งกรุงศรีอยุธยา
รับราชการศครั้งหลังสุดคือพระยาวชิรปราการในแผ่นดินของพระเจ้าเอกทัศน์ ถูกเรียกมารับศึกพม่าในเมืองอยุธยา แต่เห็นว่า
ในเมืองมีวามวุ่นวายจากสาเหตุดังนี้
1. การแย่งชิงอำนาจกันระหว่างกษัตริย์ทำให้ทหารที่มีฝีมือถูกฆ่าเพราะ.ไม่ใช่พวกตนเอง
2. อยุธยาร้างศึกมานานทำให้เกิดการประมาท กษัตริย์พระองค์สุดท้ายของอยุธยา คือพระเจ้าเอกทัศน์ไม่มี
ความสามารถด้าน การรบ
3. พม่าเปลี่ยนกลยุทธทางการศึกโดยตีจากหัวเมืองประเทศราช .เป็นการตัดกำลังและเสบียงอาหาร เมื่อถูกล้อม
เป็นเวลานานทำให้อ่อนแอเพราะขาดเสบียง
กล่าวโดยสรุปว่าเหตุสำคัญอย่างยิ่งที่ทำให้ไทยเราเสียกรุงศรีอยุธยาประมาทและขาดความสามัคคี.
.พระเจ้าตากทรงรวบรวมทหารประมาณ 500 คนโดยมุ่งหน้าไปยังหัวเมืองตะวันออกโดยในที่สุดได้ไปตั้งมั่นอยู่ที่..จันทบุรี
ี.รวมรวมกองทัพ.เรือยกมาตีธนบุรีและ…อยุธยาคืน นับว่าเป็นการกอบกู้ราชธานีภายในเวลาเพียง 7 เดือน
งานของพระเจ้าตากทรงย้ายราชธานีจากอยุธยามาเป็นธนบุร โดยทรงเห็นว่าอยุธยาเป็นเมืองใหญ่ และ
ทรุดโทรมมากด้วยกำลังคนที่มีอยู่ไม่สามารถบูรณะเมืองปกป้องราชธานีได้จึงย้ายราชธานีมาอยู่ที่ธนบุรีเนื่องจากอยู่ใกล้ทะเล
ทำใหสะดวกกับการค้าขาย และมี.ป้อมปราการในการป้องกันพระนครอยู่แล้ว
หลังจากที่กอบกู้เอกราชได้จากการตีทัพสุกี้ที่ค่ายโพธิ์สามต้นแล้ว ทรงมุ่งรวบรวมอาณาจักรเป็น
ปึกแผ่นด้วยการรวมรวมชุมนุมต่างดังนี้
1. ชุมนุมเจ้าพระยาพิษณุโลก หัวหน้าชื่อเจ้าพระยาพิษณุโลก .มีเมือง.พิชัย..เป็นเมืองเอก
2. ชุมนุมเจ้าพระฝาง หัวหน้าชื่อเจ้าพระฝาง มีเมือง..แพร่,น่าน.เป็นเมืองเอก
3. ชุมนุมเจ้านครศรีธรรมราช หัวหน้าชื่อเจ้านครศรีธรรมราช.มีเมืองนครศรีธรรมราช เป็นเมืองเอก
4. ชุมนุม.เจ้าพิมาย หัวหน้าชื่อกรมหมื่นเทพพิพิธ. มีีเมือง…พิมาย…เป็นเมืองเอก
หลังจากกู้เอกราชพระยาตากได้ปราบดาภิเษกขึ้นเป็นกษัตริย์ การปกครองธนบุรียึดตามอย่างของสมัยอยุธยา
ตอนปลาย ยกเว้นการปกครองหัวเมืองฝ่ายเหนือทรงไว้วางพระราชหฤทัยมอบให้สมุหนายกเป็นผู้ดูแล
ด้านกฎหมายและการศาลจะใช้พราหมณ์ทำหน้าที่เป็นผู้เชี่ยวชาญการตัดสินใช้ลูกขุน กฎหมายที่ออกในสมัย
ธนบุรีคือการสักเลก.เป็นกฎหมายที่ลงโทษประหารไพร่ที่หนีการเกณฑ์ไพร่มาใช้แรงงาน
พระเจ้ากรุงธนบุรีทรงให้แต่งตั้งพระสังฆราชดูแลพระสงฆ์ ชำระความความบริสุทธิ์ของพระสงฆ์ทางภาคเหนือ
มีการคัดลอกพระไตรปิฏกจากหัวเมือนครศรีธรรมราช อัญเชิญพระแก้วมรกตและพระบางมาจากเวียงจันทน์ประดิษฐานไว้ที่
วัดอรุณราชวราราม วัดสำคัญในสมัยธนบุรีคือวัดบางหว้าใหญ่ ( วัดระฆังโฆสิตาราม ) วัดแจ้ง( วัดอรุณราชวราราม )
วัดบางยี่เรือใต้( วัดอินทาราม )
วรรณกรรมที่พระเจ้าตากสินทรงแต่งได้แก่ รามเกียรติบางตอน. .กวีเอกในสมัยนั้นหลวงสรวิชิต (หน)
แต่งเรื่องลิลิตเพชรมงกุฎ กฤษณาสอนน้องแต่งโดย…พระภิกษุอินเมืองนครศรีธรรมราช นิราศกวางตุ้งแต่งโดย..เจ้าพระยา
มหานุภาพ ด้านจิตรกรรมมีสมุดภาพ…ไตรภูมิเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับบาลี ปัจจุบันอยู่ที่…พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ.
อ้างอิง
http://www.snr.ac.th/elearning/s303/lesson1.htm